ترازنامه حسابداری و نقش آن در حیات اقتصادی کسب‌وکارها
اطلاعات اقتصادی کسب‌وکارها در صورت‌های مالی شرکت منعکس می‌شود. ترازنامه حسابداری یکی از مهم‌ترین گزارش‌های مالی برای بیزنس‌ها است. در این صورت مالی اطلاعاتی مانند: دارایی‌ها، نحوه کسب آن و سود/زیان دوره‌ای شرکت‌ها منعکس می‌شود. متخصصان به واحدهای اقتصادی پیشنهاد می‌دهند که برای تهیه ترازنامه حسابداری از نرم افزارهای حسابداری استفاده کنند. بهره‌گیری از این برنامه‌ها، دقت و سرعت انجام عملیات را بالا میبرد. در نتیجه برای آنالیز وضعیت مالی شرکت می‌توان به خروجی این گزارش‌ها اطمینان بیشتری داشت. اگر به دنبال آموزش ترازنامه حسابداری هستید؛ این مقاله برای شما است. پس با ما همراه باشید.
صورت مالی چیست؟
انجام فعالیت اقتصادی بدون داشتن دید کافی نسبت به وضعیت مالی و اقتصادی کسب‌وکار منطقی نیست. ازاین‌روی، تمام بیزنس‌ها قبل از شروع و حین کار مدام عملکرد خود را با شاخص‌های اقتصادی می‌سنجند. بنابراین واحد حسابداری را به عنوان قلب مانیتورینگ وضعیت اقتصادی شرکت‌ها می‌شناسند.
صورت مالی یکی از ابزارهای حسابداری برای سنجش وضعیت مالی بیزینس‌ها است. چهار صورت مالی اساسی به شرح زیر است:
- ترازنامه حسابداری
- صورت‌حساب سود و زیان
- صورت سود و زیان جامع
- صورت گردش جریان وجوه نقد
ترازنامه حسابداری یا Balance Sheet چیست؟
ترازنامه حسابداری یا بیلان مالی را با نام معادله حسابداری هم می‌شناسند. در این گزارش مالی لیست دارایی‌ها، بدهی‌ها و سرمایه واحد اقتصادی در یک دوره زمانی مشخص، ثبت می‌شود.
اقلام ترازنامه حسابداری
بطور کلی ترازنامه شرکت‌ها به دو ستون تقسیم می‌شوند. اگر به یک بیلان نگاه کنید ستون دارایی‌ها را در سمت راست و ستون بدهی و سرمایه را در سمت چپ می‌بینید. بعد از انجام عملیات حسابداری این ستون‌ها باید با هم تراز باشند.
ستون دارایی:
دارایی‌های شرکت به دو صورت جاری و ثابت تقسیم می‌شود. ترتیب نوشتن آنها به شکلی است که ابتدا دارایی‌های نقدی و سپس دارایی‌هایی که دیرتر نقد می‌شوند را قرار می‌دهند.
موارد گفته شده با ترتیب زیر در ترازنامه حسابداری ثبت می‌شوند:
- موجودی نقد
- بدهکاران
- اسناد دریافتنی کوتاه‌مدت
- ملزومات و موجودی کالا
- دارایی‌های ثابت مانند ماشین‌آلات صنعتی و تجهیزات تولیدی، ساختمان و املاک
- اوراق بهادار بلندمدتی
- دارایی‌های غیر مشهود مانند: حق امتیاز، حق چاپ و حق ثبت
ستون بدهی و سرمایه
اشاره شد که در سمت چپ بیلان دو بخش بدهی‌ها و سرمایه‌ها دیده می‌شود. منظور از بدهی در این بخش دیون شرکت است. مواردی مانند اجاره، طلب تامین‌کنندگان مواد اولیه، حقوق و دستمزد کارکنان و… در این بخش قرار می‌گیرد. بدهی‌ها هم به دو دسته جاری و غیر جاری تقسیم می‌شوند. بدهی‌های جاری معمولا سررسید کمتر از یک سال و بدهی‌های غیرجاری سررسید بالای یک سال دارند. لازم به ذکر است که سرمایه‌ها همان حقوق صاحبان سهام یا حقوق مالکانه هستند.
دلایل اهمیت ترازنامه برای کسب‌وکارها
بیلان به دلایل زیر برای کسب‌وکارها اهمیت دارد:
- آگاهی از میزان نقدینگی: مقایسه دارایی و بدهی به مدیران شرکت‌ها کمک می‌کند تا از میزان نقدینگی خود اطلاع داشته باشند.
- افزایش بهره‌وری: خروجی اطلاعات ترازنامه حسابداری به مدیران بیزینس‌ها کمک می‌کند تا با دید بهتری برای آینده مالی شرکت برنامه‌ریزی کنند. سرمایه‌گذاری‌های بهتر در نهایت به افزایش بهره‌وری در کسب‌وکار می‌انجامد.
- تعیین نسبت بدهی به دارایی: این نسبت به مدیران کمک می‌کند تا ریسک مالی کسب‌وکارشان را محاسبه کنند. شرکت‌هایی که در محاسبه ریسک مالی برآورد دقیق‌تری دارند، در دوره‌های زمانی مختلف می‌توانند اقدامات آگاهانه‌تری برای رشد و بهبود داشته باشند.
تهیه ترازنامه حسابداری در نرم افزارهای حسابداری
آیا برای تهیه ترازنامه حسابداری کسب‌وکارتان به دنبال نرم‌افزار حسابداری مناسب می‌گردید؟ زینسی، پلتفرم جامع معرفی، بررسی و مقایسه نرم افزار و اپلیکیشن‌های کاربردی است.
برای مشاهده این نرم‌افزارها به بخش دسته بندی ها نرم افزار های حسابداری در سایت بروید. زینسی در این بخش نرم‌افزارهای حسابداری را بر اساس زمینه فعالیت –نوع کسب‌وکار- طبقه‌بندی کرده است. البته یک بخش حسابداری ابری هم به این دسته‌بندی اضافه شده است تا برنامه‌ها برای کاربران از جامعیت کافی برخودار باشند. این برنامه‌ها موارد زیر را پوشش می‌دهد:
- نرم افزار و اپلیکیشن حسابداری شخصی
- حسابداری فروشگاهی
- حسابداری تجاری – اداری
- حسابداری صنعتی
- حسابداری تولیدی
- حسابداری ابری
- انبارداری
فرمول ترازنامه حسابداری
به‌طور کلی فرمول ترازنامه حسابداری به شرح زیر است:
دارایی= بدهی + سرمایه (حقوق صاحبان سهام)
مراحل تهیه ترازنامه حسابداری به زبان ساده
هرچند برای تهیه ترازنامه حسابداری استفاده از نرم‌افزار حسابداری پیشنهاد می‌شود اما برای کسب‌وکارهای کوچک می‌توانید آن را به صورت دستی هم بنویسید. برای انجام این عملیات کافی است که به فرمول حسابداری دقت کنید. دارایی‌ها را در سمت راست و مقادیر بدهی و سرمایه را سمت چپ قرار دهید. مقادیر هر ستون را با هم جمع کنید. اعداد زیر ستون‌ها باید با هم برابر یا تراز باشند. هنگام تهیه ترازنامه حسابداری به صورت دستی به نکات زیر توجه کنید:
- نوشتن عنوان، تاریخ گزارش و نام واحد تجاری در سربرگ ترازنامه
- انتخاب پول رایج کشور برای ثبت وجوه نقدی و غیر نقدی در ستون‌ها ترازنامه
- رعایت ملاک نقد شدن در ترتیب نوشتن اقلام ستون دارایی‌ها
- رعایت اصول ترازنامه نویسی برای ثبت دارایی‌ها در سمت راست، بدهی و سرمایه در سمت چپ
- درج بدهی‌های شرکت بر مبنای ترتیب سررسید پرداخت
- تراز شدن ستون دارایی و بدهی/سرمایه
- ثبت دارایی با قیمت بهای تمام شده در زمان ثبت و حذف آن از فهرست در موعد استهلاک دارایی
آشنایی با شکل ترازنامه حسابداری
ترازنامه حسابداری معمولا به دو حالت زیر ارائه می‌شود:
- شکل حساب: ترازنامه در این حالت مانند حرف T انگلیسی ارائه می‌شود. شکل رایج بیلان مالی در ایران T است.
- شکل گزارشی: در این حالت ترازنامه به صورت دو ستون سمت راست و چپ ارائه نمی‌شود. بنابراین بعد از پایان بخش دارایی‌ها، اقلام بدهی و سرمایه در زیر آن نوشته می‌شود.
ترازنامه حسابداری در اکسل
کسب‌وکارهای کوچک به جای تهیه بیلان به صورت دستی ترجیح می‌دهند تا آن را در نرم‌افزار اکسل پیاده کنند. البته نمونه‌های آماده ترازنامه حسابداری در اکسل را می‌توانید با یک جستجوی ساده در اینترنت پیدا کنید. سپس بر اساس نیازهای بیزینس‌تان آن را تغییر دهید.
افزایش دانش نرم افزاری در زینسی
داشتن تصویر دقیق از وضعیت مالی شرکت در موفقیت کسب‌وکارها نقش اساسی دارد. صورت‌های مالی در دوره‌های زمانی مشخص به مدیران تصاویر دقیقی از وضعیت اقتصادی شرکت را ارائه می‌دهد. ترازنامه حسابداری حاوی اطلاعات کاملی از دارایی‌ها، بدهی‌ها و سرمایه یا حقوق صاحبان سهام بیزینس‌ها است. در این مقاله از بلاگ زینسی به تعاریف اقلام، فرمول و مراحل تهیه ترازنامه حسابداری پرداختیم. اگر در این باره پرسش یا ابهامی دارید برای ما کامنت بگذارید. چنانچه تجربه استفاده از نرم افزارها و اپلیکیشن‌های حسابداری را دارید؛ لطفا نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول:
صورت مالی چیست؟
ترازنامه حسابداری چیست؟
چهار صورت مالی اساسی چیست؟
- ترازنامه حسابداری
- صورت‌حساب سود و زیان
- صورت سود و زیان جامع
- صورت گردش جریان وجوه نقد
اقلام ترازنامه حسابداری چیست ؟
- ستون دارایی
- ستون بدهی و سرمایه
دلایل اهمیت ترازنامه حسابداری چیست؟
- آگاهی از میزان نقدینگی
- افزایش بهره‌وری
- تعیین نسبت بدهی به دارایی
فرمول ترازنامه حسابداری چیست؟
شکل ترازنامه حسابداری چگونه است؟
- شکل حساب: ترازنامه در این حالت مانند حرف T انگلیسی ارائه می‌شود. شکل رایج بیلان مالی در ایران T است.
- شکل گزارشی: در این حالت ترازنامه به صورت دو ستون سمت راست و چپ ارائه نمی‌شود. بنابراین بعد از پایان بخش دارایی‌ها، اقلام بدهی و سرمایه در زیر آن نوشته می‌شود.
منابع:
ترازنامه حسابداری خیلی مهمه واقعا یکبار در این زمینه اشتباه کردم و واقعا شکست خوردم.
مراحل تهیه ترازنامه حسابداری رو به زبان ساده توضیح دادید ممنون ازتون مفید واقع شد.
ممنون از مقاله ترازنامه حسابداری خیلی مفید بود ✔️✔️✔️?????????
در پاسخ به سینا حیدری
سینای عزیز ممنون از توجه تون
در پاسخ به مهران
خوشحالیم که براتون مفید واقع شده، با مقاله‌های دیگر در این حوزه همراه ما باشید
ترازنامه حسابداری برای سنجش وضعیت مالی بیزنس ها خیلی مهمه
در پاسخ به سعید نوری
ممنون از نظر باارزشتون
مقاله ترازنامه حسابداری تون بسیار جامع و مفید بود ممنون ازتون ✌️✌️
همه نرم افزارهای حسابداری میتونن ترازنامه حسابداری ارائه بدن؟؟
در پاسخ به سهراب
اکثر نرم افزارهای حسابداری میتونن ترازنامه حسابداری ارائه بدن سهراب عزیز.
مراحل تهیه ترازنامه حسابداری رو خیلی ساده توضیح دادید ممنونم ازتون. مفید بود.
در پاسخ به شهاب
چقدر خوشحالیم که توضیح مراحل تهیه ترازنامه حسابداری براتون مفید واقع شده.
ممنون از مقاله ترازنامه حسابداری خوب و مفید بود لذت بردم
در پاسخ به رضا
ممنون از همراهی شما دوست عزیز با مقاله ترازنامه حسابداری . امیدواریم براتون مفید واقع شده باشه.
سلام وقت بخیر در فرمول ترازنامه حسابداری میزان بدهی هم محاسبه میشه؟
در پاسخ به نیلوفر
بله نیلوفر عزیز. بدهی جزو فرمول ترازنامه حسابداری هست.
ترازنامه حسابداری رو میشه از طریق اکسل تهیه کرد؟
در پاسخ به سهند
بله سهند عزیز. ساده ترین روش برای تهیه ترازنامه حسابداری همون اکسل هست.